Hình ảnh tuyệt vời về hàng nghìn con cá chốt bông đang leo lên những vách đá cao tại thác nước trên sông Aquidauana, miền nam Brazil đã thu hút sự chú ý của nhiều nhà nghiên cứu. Hành động này không chỉ là một hiện tượng tự nhiên thú vị mà còn mang trong mình những bí ẩn về hành vi sinh sản của loài cá này.
Đàn cá hàng nghìn con vượt thác nước ở Brazil
Cá chốt bông đang leo thác nước trên sông Aquidauana. Video: Fish Biology
Trong một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Fish Biology vào tháng 8, các nhà khoa học đã ghi lại hình ảnh hàng nghìn con cá chốt bông (Rhyacoglanis paranensis) đang leo thác nước với số lượng lớn, một hiện tượng chưa từng được quan sát trước đây.
Cảnh sát môi trường tại bang Mato Grosso do Sul đã phát hiện ra đàn cá này vào tháng 11/2024, khi mùa mưa bắt đầu. Họ đã chứng kiến những con cá chốt bông leo lên những vách đá trơn trượt cao từ 1 đến 4 mét. Sau đó, nhóm nghiên cứu đã đến hiện trường để ghi lại và phân tích hành vi của chúng. Họ nhận thấy rằng thời gian trong ngày có ảnh hưởng lớn đến hành vi leo trèo của cá. Vào những buổi chiều oi ả, cá chốt bông thường tìm nơi trú ẩn dưới các tảng đá râm mát, và chỉ bắt đầu leo vào lúc chập tối khi ánh sáng mặt trời dần tắt.
Nhóm nghiên cứu cũng đã tìm hiểu cách mà cá chốt bông thực hiện hành động leo trèo. Chúng sử dụng các cặp vây để mở rộng và kết hợp với chuyển động của thân và đuôi để tiến lên phía trước. Các nhà khoa học cho rằng cơ chế hút có thể giúp chúng bám chặt vào bề mặt khi leo lên.
Mặc dù chưa xác định được lý do chính xác cho hành vi leo thác này, nhưng các nhà nghiên cứu nghi ngờ rằng đàn cá đang di cư lên thượng nguồn để sinh sản. Họ đã quan sát thấy cả con đực và con cái trong đàn, chủ yếu là những cá thể trưởng thành. Hành vi leo trèo này cũng diễn ra vào đầu mùa mưa, tương tự như nhiều loài cá khác trong cùng hệ sinh thái.
Các nhà khoa học nhấn mạnh rằng cần có thêm nhiều nghiên cứu để hiểu rõ hơn về cơ chế leo trèo và mô hình di cư của cá chốt bông. Họ đề xuất thực hiện các nghiên cứu thực địa vào những thời điểm cụ thể trong năm để đánh giá và tìm cách bảo vệ sự tồn tại của loài cá này.
An Khang (Theo Phys.org)