Trong bối cảnh toàn cầu hóa ngày càng gia tăng, việc tối ưu hóa quy trình vận chuyển hàng hóa trở thành một yếu tố quan trọng. Trung Quốc, với hệ thống cảng biển phát triển mạnh mẽ, đang tiên phong trong việc tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) và công nghệ tự động hóa vào hoạt động của các cảng biển, nhằm nâng cao hiệu suất và tốc độ bốc dỡ hàng hóa.
Bến Nansha, tọa lạc tại thành phố Quảng Châu, tỉnh Quảng Đông, là một trong những ví dụ điển hình cho sự chuyển mình này. Tại đây, các cần cẩu tự động được điều khiển bởi AI thực hiện nhiệm vụ dỡ hàng từ tàu, trong khi những chiếc xe không người lái di chuyển một cách chính xác giữa các khu vực đậu tàu. Dự kiến, giai đoạn IV của bến Nansha sẽ hoàn thành vào tháng 11/2024, góp phần vào danh sách 52 cảng tự động hoàn toàn của Trung Quốc vào cuối năm 2024, theo thông tin từ Bộ Giao thông Vận tải.
Những cảng này trải dài từ vịnh Bột Hải đến đồng bằng sông Dương Tử và khu vực Vịnh lớn Quảng Đông – Hong Kong – Macao, tạo thành một mạng lưới cảng biển hàng đầu thế giới về quy mô, hiệu suất và công nghệ. Ông Yang Xuan, một người có nhiều năm kinh nghiệm trong ngành, chia sẻ: “Trước đây, người điều khiển cần cẩu phải làm việc trong cabin cao 40 mét, rất khó khăn để quan sát các container bên dưới. Giờ đây, chúng tôi có thể điều khiển từ một phòng điều khiển thông minh, cách tàu hàng trăm mét, với hiệu suất và độ an toàn cao hơn rất nhiều”.
Bến Nansha không chỉ đơn thuần là một cảng, mà còn là một mô hình tích hợp công nghệ tiên tiến như hệ thống định vị Bắc Đẩu, mạng 5G, lái xe tự động và AI. Những chiếc xe dẫn đường thông minh tự động tính toán lộ trình tối ưu, trong khi các thuật toán thông minh điều phối toàn bộ thiết bị bốc dỡ. Thành tựu này đã tạo ra một bước ngoặt lớn trong năng suất làm việc. Tại tỉnh Sơn Đông, bến tự động của cảng Thanh Đảo đã lập kỷ lục thế giới về tốc độ bốc dỡ, với mỗi cần cẩu xử lý trung bình 60,6 container mỗi giờ, gấp đôi so với các bến truyền thống.
Hợp tác giữa các cảng tự động đã mang lại hiệu quả vận chuyển đáng kể. Tuyến vận chuyển “FAST” giữa Thượng Hải và Quảng Châu đã giúp giảm 65% chi phí vận chuyển so với phương thức vận tải đường bộ. Sự phát triển nhanh chóng của tự động hóa cảng biển ở Trung Quốc chủ yếu dựa vào các hệ thống phát triển nội địa. Theo một báo cáo về các bến container tự động toàn cầu năm 2024, hệ thống vận hành bến của Trung Quốc đã được hoàn thiện từ năm 1997 với phiên bản đầu tiên được giới thiệu.
Hệ thống n-TOS tại cảng Ninh Ba – Chu Sơn đã tối ưu hóa hoạt động thông qua việc lập kế hoạch bãi thông minh và xếp hàng tự động, trong khi hệ thống iTOS của Cảng Thượng Hải giúp tinh giản quy trình hoạt động của tàu thuyền. Những cải tiến này đã cho phép các cảng lớn hoàn thành việc nâng cấp tự động hóa một cách toàn diện. Nhiều cảng khác trên khắp Trung Quốc cũng đang dần tích hợp các giải pháp AI. Vào tháng 3 năm nay, một công ty đã ra mắt trợ lý AI sử dụng mô hình ngôn ngữ tiên tiến, cho phép khách hàng dễ dàng truy vấn về trạng thái giao hàng chỉ bằng những câu hỏi đơn giản.
Ông Ye Zengjian, một kỹ sư hỗ trợ tại công ty, cho biết: “Dù khách hàng hỏi về kế hoạch neo đậu, di chuyển container hay tiến độ bốc hàng, họ đều nhận được phản hồi nhanh chóng và chính xác thông qua các câu lệnh đơn giản”.